Ocena ryzyka wybuchu:
nowatorskie podejście do zagrożenia wybuchem
Ocena Ryzyka Wybuchu pozwala nam wskazać, z jakim prawdopodobieństwem może dojść do wybuchu. Jest to również dokument wymagany od właścicieli zakładów, na terenie których takie zagrożenie spowodowane procesami technologicznymi istnieje. Nie jest to prosta do przeprowadzenia analiza. Pomimo przyjętych ogólnie danych, które należy uwzględnić, to dotychczas stosowana metoda nie jest optymalna ze względu na znaczną subiektywność oceny. Pomijane są również pewne kluczowe parametry instalacji oraz atmosfery wybuchowej, których wartości pozwalają obiektywniej spojrzeć na zabezpieczaną przestrzeń, a także precyzyjniej określić zagrożenie wybuchem. Stworzona przez nas nowatorska metoda ma pozwolić na uwzględnienie w wyliczeniach konkretnych danych liczbowych wpływających na zwiększoną precyzję i obiektywność Oceny Ryzyka Wybuchu.
Czym jest Ocena Ryzyka Wybuchu
Ocena Ryzyka Wybuchu określa prawdopodobieństwo, z jakim może dojść do wybuchu pyłu, gazu, par cieczy palnych lub włókien. Konieczność jej przeprowadzenia w zakładach produkcyjnych, mających styczność z wymienionymi formami substancji mogącymi stworzyć atmosferę wybuchową jest określana przez Dyrektywę Unijną ATEX 137 (99/92/WE) oraz Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej. Kwestię kto powinien wykonać Ocenę Ryzyka Wybuchu poruszyliśmy w osobnym artykule.
Jakie parametry są obecnie brane pod uwagę przy ocenie zagrożenia wybuchem
Podejście jakościowe
Mimo że posiadamy pewne dane, to jednak bardzo trudno jest ściśle określić zagrożenie wybuchem. Wynika to z bardzo subiektywnej oceny, której trzeba dokonać, aby nie tylko oszacować ryzyko, ale także jakie działania należy podjąć w celu jego zminimalizowania. Używanie w tym celu macierzy ryzyka, mało dokładnego pojęcia prawdopodobieństwa i trudnego do ilościowego oszacowania pojęcia częstotliwości występowania potencjalnego źródła zapłonu łączone jest z szacowaniem wartości na podstawie opisowej definicji skali możliwych skutków zdarzenia oraz charakterystyką następstw lub alternatywnie brane są pod uwagę skutki szacowane na podstawie skali możliwych strat finansowych, a to daje niską precyzję oceny sytuacji.
Ograniczenia podejścia jakościowego
Jeśli mielibyśmy mówić o ekspertyzie popartej twardymi danymi oraz wyliczeniami, to podejście jakościowe jest w tym zakresie ograniczone. Nie pozwala bowiem na szczegółową analizę zagrożeń oraz ich konsekwencji, m.in. ze względu na pominięcie, naszym zdaniem kluczowych informacji o eksploatowanej instalacji, używanych substancjach i mieszaninach, zachodzących procesach, a także ich wzajemnym oddziaływaniu. Niezwykle ważne jest również uwzględnienie zagrożenia, jakim jest przeniesienie się wybuchu z aparatu procesowego na sąsiednie urządzenia. Ten element ma znaczenie nie tylko ze względu na realną ochronę i ocenę ryzyka, ale także na obowiązujące nas prawo, które zgodnie z Dyrektywą ATEX wymaga rozwiązań izolujących wybuch.
Dla nas jako ekspertów w dziedzinie zabezpieczeń przeciwwybuchowych, tego typu dane, to zdecydowanie za mało. Klienci, którzy zgłaszają się do nas z prośbą o wykonanie Oceny Ryzyka Wybuchu, potrzebują rzetelnej opinii oraz weryfikacji rozwiązań procesowych czy instalacyjnych. Wynika to z chęci tworzenia bezpiecznego miejsca pracy, które będzie ograniczało powstawanie zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników.
Nowatorska metoda – jakie wskaźniki mają znaczenie
Parametry wybuchowości materiałów
Zmiany, jakich dokonaliśmy względem standardowej metody dotyczą, chociażby uwzględnienia właściwości fizykochemiczne pyłów. Dzięki temu wiemy, jakie substancje sypkie są stosowane i jesteśmy w stanie dzięki badaniom laboratoryjnym określić parametry wybuchowości pyłów, a w szczególności ich Minimalnej Energii Zapłonu (MIE). Wykorzystanie konkretnych danych liczbowych pozwala nam precyzyjnie wskazać zagrożenie i równie precyzyjnie dobrać system zabezpieczeń.
Możliwa obecność mieszanin hybrydowych
Informacja o parametrach procesowanych substancji jest również istotna, ponieważ może dochodzić do powstawania mieszanin hybrydowych. Mogą być one połączeniem substancji w różnych stanach skupienia co dodatkowo będzie utrudniało poprawną ocenę ryzyka.
Rodzaj procesu, jaki zachodzi w urządzeniu oraz parametry samego urządzenia
Mówią, że nieznajomość prawa szkodzi. Tak samo szkodzi nieznajomość procesów, które zachodzą wewnątrz urządzenia lub całej instalacji. Dlaczego ma to znaczenie przy Ocenie Ryzyka Wybuchu? Ponieważ w zależności od procesów, jakie mają miejsce, zależeć będzie moment powstawania zagrożenia oraz jego poziom. Dodatkowo znajomość parametrów technicznych urządzenia, w którym te konkretne procesy zachodzą, ułatwi identyfikację potencjalnych źródeł zapłonu.
Wpływ na poprawną ocenę ryzyka będzie mieć również typ aparatu, jego konstrukcja, objętość czy smukłość. Pozwoli to na dokładną analizę opartą na danych i wskazanie zagrożeń, ale i praktycznych rozwiązań.
Rodzaj obecnych źródeł zapłonu
Tych może być wiele, choć znając parametry wybuchowości substancji oraz aspekty techniczne urządzenia można łatwo te źródła zapłonu zidentyfikować, a także określić, które z nich stanowią faktyczne zagrożenie. Od tego zależeć będzie nagrzewanie się urządzeń, związane z ich pracą lub uszkodzeniami generującymi ciepło, powstająca elektryczność statyczna, czy tarcie bądź uderzanie elementów o siebie, które mogą wygenerować iskrzenie. Zarówno do tworzenia atmosfery wybuchowej, jak i potencjalnego źródła zapłonu może przyczyniać się transport i jego charakter. W zależności od tego, czy będzie on burzliwy, przejściowy czy laminarny, będzie zwiększał bądź zmniejszał ryzyko, co jest kluczowe przy tworzeniu dokumentu ORW.
Parametry uwzględniane w nowej metodzie ORW
Jak więc będzie wyglądał proces przygotowywania ORW?
Po pierwsze przeanalizujemy możliwe źródła zapłonu, do tego niezbędna będzie wiedza i praktyka naszych ekspertów. Następnie analizie zostaną poddane czynniki ryzyka i poziom zagrożenia (MEZ, smukłość aparatu, objętość, typ pracy urządzenia, przepływ materiału oraz dolna granica wybuchowości). Pozwoli to na pełniejsze poznanie zachodzących procesów, a co za tym idzie ocenę ryzyka bazującą na obiektywnych wartościach.
Ocena Ryzyka Wybuchu – jak więc działać skutecznie?
Jeśli zastanawiasz się co Ty możesz zrobić, aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa w Twoim zakładzie przemysłowym, to mamy dla Ciebie trzy rozwiązania.

Poszerzaj swoją wiedzę
Pobierz artykuł i zapoznaj się szczegółowo omówioną problematyką Oceny Ryzyka Wybuchu

ZALECAMY AUDYT ATEX
Skontaktuj się z nami i przeprowadź na terenie swojego przedsiębiorstwa audyt, który nie tylko zidentyfikuje zagrożenia, ale także podpowie rozwiązania dopasowane do potrzeb twojego zakładu.

Przetestuj oprogramowanie AW-OZ
Skorzystaj z naszego autorskiego oprogramowania do oceny ryzyka wybuchu w urządzeniach produkcyjnych
Chcesz zapytać o ofertę Audytu lub dokumentacji ATEX (DZPW, ORW), a może potrzebujesz więcej informacji lub konsultacji?
Wypełnij formularz!
Nie wiesz, czy Audyt ATEX jest dla Ciebie, a może chcesz się dowiedzieć, czy są jakies formy pośrednie? Zastanawiasz się, czy Twój zakład przemysłowy spełnia wymagania Dyrektywy ATEX? Napisz do nas! Chętnie pomożemy!