Systemy HRD (tłumienie wybuchu) to kombinacja czujników, centrali sterującej i specjalnego środka gaśniczego – środka tłumiącego. Istota systemu tłumienia butlami HRD, polega na błyskawicznym wykryciu zarzewia wybuchu i jego zgaszeniu. Jest to jedyny rodzaj zabezpieczeń przeciwwybuchowych, który nie dopuszcza do rozwinięcia się wybuchu. Pierwszym elementem systemu HRD są czujniki. Zamontowane w urządzeniu przekazują informację do centrali sterującej butlami HRD (drugi element systemu). Ostatecznie sygnał o powstającym wybuchu trafia do butli HRD (ang. High Rate Discharge). Są one rodzajem wysokociśnieniowej gaśnicy. Zadaniem proszku znajdującego się w środku butli HRD jest stłumienie wybuchu w jego początkowej fazie. Dzięki temu nie dochodzi do wzrostu ciśnienia i rozwoju ognia. Czas potrzebny na wykrycie oraz stłumienie wybuchu liczony jest w tysięcznych częściach sekundy.
Tłumienie wybuchu (System HRD) – uniwersalne zabezpieczenie przed eksplozją pyłu
Najważniejszą zaletą systemu tłumienia wybuchu jest realne zapobieganie rozwinięciu się wybuchów pyłu w przemyśle. Zgodnie z Dyrektywą Atex, pracodawca może zainstalować różnego rodzaju metody zabezpieczenia instalacji procesowych przed skutkami wybuchu. Większość z nich posiada jednak liczne ograniczenia ich stosowania. Tłumienie wybuchów w przemyśle jest natomiast jedyną metodą, która z perspektywy bezpieczeństwa wybuchowego zgodnego z wymaganiami Dyrektywy ATEX jest całkowicie uniwersalna, niezależnie od lokalizacji instalacji procesowych, czy produktów, które są przetwarzane.
Dyrektywa Atex nakłada na pracodawcę obowiązek sprowadzenia ryzyka wybuchu pyłu do akceptowalnego poziomu. Oznacza to, że zastosowanie paneli dekompresyjnych, czy też układów bezpłomieniowego odpowietrzania wybuchu jest jak najbardziej akceptowalne. Oczywiście pod warunkiem, że spełnionych będzie wiele obwarowań, które muszą być uwzględnione dla tych rodzajów systemów przeciwwybuchowych. Piszemy o nich w artykule. Warto wspomnieć, że przy odpowietrzaniu wybuchu nie zapobiegamy powstaniu eksplozji, ale wyprowadzamy jej skutki do atmosfery w sposób bezpieczny. Mówiąc wprost wybuch w instalacjach procesowych wówczas powstanie, ale nie spowoduje zagrożenia dla pracowników i szkód w innych częściach instalacji. Samo urządzenie, z którego zostanie uwolniony wybuch, często wymaga gruntownej naprawy.
Podsumowując, warto podkreślić raz jeszcze, że układy zabezpieczeń oparte o butle HRD (high rate discharge – czyli rodzaj wysokociśnieniowej gaśnicy), eliminują wszystkie powyższe problemy. Zgodnie z Dyrektywą ATEX można je stosować praktycznie dla każdego rodzaju pyłów i dla wszystkich urządzeń.
Tłumienie wybuchu HRD – Oferta
PO PIERWSZE: DETEKTORY WYBUCHU NA URZĄDZENIACH
W ramach systemu tłumienia wybuchu (a także aktywnych systemów izolacji wybuchu pyłów) wymienione niżej czujniki znajdujące się w ofercie GRUPY WOLFF odpowiadają za jak najszybsze wykrycie zarzewia wybuchu. W zależności od rodzaju czujnika wykrywają przyrost ciśnienia odpowiadający rozpoczynającemu się wybuchowi, bądź też monitorują pojawienie się iskry lub płomienia wewnątrz chronionego urządzenia.
PO DRUGIE: CENTRALE STERUJĄCE
Centrale sterujące systemem bezpieczeństwa wybuchowego mogą być jednostrefowe lub wielostrefowe – wszystko zależy od zapotrzebowania poszczególnej instalacji. Odpowiadają one za otrzymanie sygnału alarmowego z czujników, analizę sygnału dotyczącą koniecznych do aktywacji stref tłumienia i/lub izolacji wybuchu (w przypadku central wielostrefowych) i wysłania sygnałów do zaworów butli HRD o konieczności otwarcia.
PO TRZECIE: BUTLE HRD
Butle typu HRD to rodzaj wysokociśnieniowej gaśnicy. Zawierają proszek gaszący, który pod ogromnym ciśnieniem jest wstrzykiwany do chronionego urządzenia w momencie, w którym centrala sterująca systemem tłumienia wybuchu prześle sygnał do zaworu butli o konieczności otwarcia. Zawory te są w postaci detonatora ze spiralą rozcinającą płytkę bezpieczeństwa lub też są elektromechaniczne.
Tłumienie wybuchu pyłu – koszt czy inwestycja?
Czy system HRD to spory koszt? Czy to jest w ogóle koszt, czy raczej inwestycja? Tego typu pytanie często pada od dyrektorów finansowych i działów zakupów. Odpowiedź na to pytanie jest prosta, aczkolwiek składa się na nią kilka perspektyw. Jednym słowem system tłumienia wybuchu to inwestycja. Dlaczego?
Perspektywa 1: Wybuch pyłu
Jak już wspomnieliśmy, jest to jedyna forma zabezpieczeń przeciwwybuchowych, która nie dopuszcza do wybuchu pyłu. Zapewnia więc najwyższy poziom bezpieczeństwa wybuchowego.
Perspektywa 2: Porównanie z odciążaniem wybuchu z perspektywy chronionego urządzenia
Jeśli butle HRD zapobiegną wybuchowi pyłu, przywrócenie urządzenia trwa dosłownie kilka, kilkanaście godzin. Nie dochodzi do zniszczenia urządzenia. Wystarczy więc przeczyścić je, zainstalować nowe butle HRD, sprawdzić poprawność działania systemu i gotowe. Urządzenia, w których doszło do odpowietrzenia wybuchu pyłu, należy gruntownie przebadać, czy nadają się do dalszej pracy. Często bowiem wymagana jest ich naprawa, albo i wymiana. W wielu przypadkach mowa o układach urządzeń produkowanych „pod klucz”. Wtedy konieczny staje się wielodniowy przestój produkcji, co oprócz kosztu naprawy lub zakupu nowego urządzenia, stanowi dodatkowy koszt dla zakładu przemysłowego. Wówczas koszty dla zakładu przemysłowego potrafią być liczone w milionach złotych.
Perspektywa 3: Element kompletu zabezpieczeń przeciwwybuchowych, czyli także izolacji wybuchu.
Wśród wymaganych Dyrektywą ATEX metod zabezpieczeń przeciwwybuchowych nie wolno zapominać o układach izolacji wybuchu. Bezpieczeństwo wybuchowe zostanie tylko wtedy zrealizowane poprawnie, jeśli zabezpieczymy nie tylko pojedyncze urządzenie, ale zapobiegniemy przeniesieniu się wybuchu pyłu do innych części instalacji. Izolacja wybuchu również często jest realizowana za pomocą butli HRD. W takim kontekście zabezpieczenie układów i urządzeń tłumieniem wybuchu jest korzystne, gdyż największym kosztem tego systemu bezpieczeństwa jest centrala sterująca. Jeśli więc butle HRD zostaną wytypowane jako optymalna forma izolacji wybuchu na terenie zakładu, to zastosowanie tłumienia wybuchu do ochrony urządzeń, opiera się na dokupieniu dodatkowych butli i czujników. Najdroższy element systemu może sterować zarówno uruchomieniem systemu HRD na etapie ochrony poszczególnego urządzenia, jak i jego izolacji.